Тамақтан уланудың алдын алу жолдары
Тамақтан улану – ас қорытудың жедел бұзылуы. Жүрек айну, құсу, диарея клиникасын білдіретін ұжымдық термин кейде сапасыз тағамдарды немесе сұйықтықтарды тұтынудан туындайтын басқа белгілермен көрінеді.
Тамақтан улануды шартты түрде бөлуге болады:
- инфекциялық (микробтардан, вирустардан немесе қарапайымдылардан немесе олардың қалдықтарынан туындаған), уланудың бұл түрлерін тағамдық токсикоинфекциялар (PTI) деп атаған дұрыс.
- инфекциялық емес немесе уытты улану(химиялық токсиндердің, ауыр металдардың, яд, шөптерді, өсімдіктерді немесе жеуге болмайтын саңырауқұлақтарды жеуге байланысты).
Тағамдық уытты улануды дамыту тұрғысынан ең қауіпті өнімдер:
- сүт өнімдері;
- шикі жұмыртқа;
- ет өнімдері;
- балық өнімдері, әсіресе шикі;
- кілегей және кондитерлік өнімдер;
- маринадтар, үйде консервілеу және тұзды тағамдар;
- тез бұзылатын өнімдер;
- қаптаманың тұтастығы және сақтау мерзімі;
- тамақ дайындау кезінде санитарлық талаптарды сақтамау.
Азық-түлік токсикоинфекциясы мен уытты уланудың ерекшелігі – инкубацияның қысқа кезеңі, шамамен 2-6 сағат және қарқынды дамып келе жатқан көріністер. Сонымен қатар, бұл аурулар әдетте басқаларға қауіпті, отбасында немесе ұжымда, осы өнімдерді пайдаланғандардың барлығында немесе барлығында дерлік пайда болады.
Тамақтан уланудың белгілері:
- жоғары температура 37-ден 40 градусқа дейін;
- тәбеттің төмендеуі және әлсіздік;
- іштің диареясы және ауырлығы.
Н.КЕНЖЕБАЙ,
Әл-Фараби аудандық СЭББ бас маманы