Шымкент қаласында қоршаған ортаны қорғау, экологиялық мәдениетті қалыптастыру және қоғамдық жауапкершілікті арттыруға бағытталған республикалық «Таза Қазақстан» экологиялық бағдарламасы аясындағы іс-шаралар жүйелі түрде өткізіліп келеді. 

Бұл бастама бүгінгі таңда бір реттік акция емес, қоғам санасына терең орнығып келе жатқан маңызды қозғалысқа айналды. «Таза Қазақстан» – тазалықты тек көше сыпырумен шектемей, әрбір азаматтың туған қаласына, табиғатқа деген жанашырлық көзқарасын қалыптастыруды көздейтін ауқымды жоба. Осы бағдарлама аясында Шымкент қаласының әрбір ауданында, әрбір шағын ауданында тазалық жұмыстары жүргізіліп, тұрғындардың белсенділігі жылдан-жылға артып келеді.

Кезекті экологиялық акция Шымкент қаласының Металлург саябағында өтті. Бұл жолы қала жастары мен еріктілер табиғат аясында бас қосып, саябақ аумағын қоқыстан тазарту, жасыл желекті күтіп-баптау жұмыстарын жүргізді. Іс-шараға қалалық Жастар ресурстық орталығының белсенділері, түрлі жоғары және арнаулы оқу орындарының студенттері, сондай-ақ еріктілер қозғалысының өкілдері қатысты. Жастардың таңертеңнен бастап қолға алған тазалық жұмыстары саябақтың көркін кіргізіп қана қоймай, экологиялық мәдениеттің нақты үлгісін көрсетті.

Акция барысында қатысушылар саябақ аумағындағы тұрмыстық қалдықтарды жинап, пластик пен қағаз қалдықтарын бөлек сұрыптады. Бұл жастар арасында экологиялық сауаттылықтың артып келе жатқанын көрсететін маңызды қадам. Қоршаған ортаны қорғау тек қоқыс жинаумен шектелмей, қалдықтарды дұрыс басқару, табиғи ресурстарды ұқыпты пайдалану арқылы жүзеге асатыны акция барысында кеңінен түсіндірілді. Осындай іс-шаралар арқылы жастардың бойында экологиялық жауапкершілік пен азаматтық белсенділік қалыптасып келеді.

Қалалық Жастар ресурстық орталығының директоры Жансерік Жұман «Таза Қазақстан» акциясының маңыздылығына ерекше тоқталып, жастардың белсенділігіне жоғары баға берді. Оның айтуынша, мұндай акцияларға қатысушылар санының көп болуы қоғамда экологиялық мәдениеттің біртіндеп қалыптасып келе жатқанын көрсетеді. Жастар қала тазалығына үлес қосып қана қоймай, өз әрекеттері арқылы өзгелерге үлгі болуда. Олар тазалықтың тек коммуналдық қызметтің міндеті емес, әрбір азаматтың ортақ жауапкершілігі екенін іс жүзінде дәлелдеп келеді. Сонымен қатар, жастар тұрғындармен тілдесіп, қоршаған ортаны таза ұстаудың маңызы туралы ой бөлісіп, экологиялық мәдениетті насихаттауда.

«Таза Қазақстан» экологиялық акциясы аясында тек жастар ғана емес, білім беру ұйымдары да белсенділік танытуда. Шымкент қаласындағы №75 жалпы орта мектеп ұжымы мен оқушылары жалпыұлттық бастамаға өз үлестерін қосты. Мектеп ауласында тазалық жұмыстары жүргізіліп, оқушыларға арналған арнайы дәрістер ұйымдастырылды. Бұл дәрістер барысында қоршаған ортаны қорғаудың маңызы, экологиялық мәдениеттің мәні, табиғи ресурстарды сақтауда әрбір азаматтың атқаратын рөлі туралы кеңінен түсіндірілді.

Мектеп оқушылары экологиялық тақырыпта өз ойларын ортаға салып, топ-топқа бөлініп, экологияны сақтау бойынша тиімді ұсыныстарын айтты. Кейбір оқушылар қалдықтарды сұрыптау жүйесін енгізу, жасыл желек санын арттыру, суды және электр энергиясын үнемдеу секілді бастамаларды ұсынды. Мұндай пікір алмасулар оқушылардың экологиялық ой-өрісін кеңейтіп, олардың табиғатқа деген жауапкершілігін арттыра түседі. Айта кету керек, осындай мазмұндағы іс-шаралар қаладағы барлық мектептерде ұйымдастырылып, өскелең ұрпақтың экологиялық тәрбиесіне ерекше мән берілуде.

«Таза Қазақстан» акциясы тек білім беру мекемелерімен шектелмей, қаланың барлық аудандарын қамтыды. Еңбекші ауданында Ә.Әлімбетов көшесінде орналасқан №195 және №197 тұрғын үйлердің аулаларында ауқымды тазалық жұмыстары жүргізілді. Аталған іс-шараға аудан тұрғындары, коммуналдық сала қызметкерлері және еріктілер бірлесе қатысты. Олар аулаларды тұрмыстық қалдықтардан тазартып, ағаш бұталарын кесіп, аумақты абаттандыру жұмыстарын атқарды. Кейбір тұрғындар өз бастамаларымен ағаш діңдерін әктеп, жасыл желекті көктемгі маусымға дайындауға атсалысты.

Еңбекші ауданы әкімдігі аппаратының басшысы Пернебай Айтжанов мұндай акциялардың маңыздылығына тоқталып, тазалық жұмыстары алдағы уақытта да жалғасатынын атап өтті. Оның айтуынша, қоршаған ортаны қорғау  тек мемлекеттік органдардың емес, бүкіл қоғамның ортақ міндеті. Осындай бірлескен іс-шаралар арқылы тұрғындардың өз ауласына, өз көшесіне деген жауапкершілігі артып, экологиялық ахуалды жақсартуға нақты үлес қосылады. Сонымен қатар, тазалық жұмыстары көршілер арасындағы ынтымақтастықты нығайтып, қоғамдық бірлікті арттыруға ықпал етеді.

Абай ауданында да «Таза Қазақстан» акциясы жоғары деңгейде өтті. Асар шағын ауданындағы Жантөре көшесінің бойында орналасқан көпқабатты тұрғын үйлердің аулаларында тазалық жұмыстары ұйымдастырылып, оған жергілікті тұрғындар белсене қатысты. Үлкендермен қатар жастар мен балалар да акцияға атсалысып, қоқыс жинау, аумақты ретке келтіру жұмыстарын жүргізді. Бұл экологиялық мәдениеттің отбасынан басталатынын көрсететін жарқын мысал болса керек.

Әл-Фараби ауданында Теріскей шағын ауданындағы №39, №43, №44 және №46 тұрғын үйлердің аулаларында да кең көлемде тазалық шаралары өтті. Мұнда да тұрғындар өз аумақтарын қоқыстан тазартып, балалар алаңдарын ретке келтірді. Кейбір аулаларда гүл егу, жасыл желек отырғызу жұмыстары жүргізілді. Бұл әрекеттер тұрғындардың өз ортасына деген жанашырлық көзқарасын айқын көрсетті.

Қаратау ауданында Нұрсат шағын ауданындағы №1 үйдің тұрғындары мен «Amanat» партиясы Шымкент қалалық филиалының өкілдері бірлесіп, тазалық жұмыстарын жүргізді. Аумақты қоқыстан тазарту барысында қатысушылар ерекше белсенділік танытып, акцияның жоғары деңгейде өтуіне үлес қосты. Мұндай бірлескен шаралар қоғамдық ұйымдар мен тұрғындардың ортақ мақсат жолында жұмыла әрекет етуінің тиімді үлгісі болып отыр.

«Таза Қазақстан» бағдарламасы біз үшін бұл тек қоқыс жинау немесе аумақты ретке келтіру емес. Бұл – әрбір адамның өз іс-әрекеті арқылы өзгелерге үлгі көрсетуі, қоршаған ортаны сақтауға бағытталған қоғамдық сана қалыптастыру. Бүгінгі іс-шараға қатысушылардың белсенділігі жастардың бойында экологиялық мәдениеттің қалыптасып келе жатқанын дәлелдейтін маңызды көрсеткіш. Акцияға қатысып отырған жастар тек қала тазалығын қамтамасыз етумен шектеліп қалмай, өз әрекеттерімен қоршаған ортаны қорғаудың маңыздылығын насихаттауда. Олар әрбір қоқыс қалдығын жинап, пластик пен қағаз қалдықтарын бөлек сұрыптап, табиғатқа деген құрметтің нақты үлгісін көрсетеді. Біз бұл арқылы жастарға экологиялық мәдениет уақытша науқан емес, күнделікті өмірдің, азаматтық жауапкершіліктің бөлігі екенін көрсетуге тырысамыз. Мысалы, әрбір жасыл желекті күтіп-баптау, гүл егу, ағаштарды күту және аумақты қоқыстан тазарту  тек сыртқы көрініс емес, олардың бойында қоршаған ортаға деген жанашырлық сезімін қалыптастыратын әрекет. Қоғамдық сананы қалыптастырудағы осындай бастамалар жастарды тек жеке жауапкершілікке тәрбиелеп қана қоймай, оларды командалық рухқа, ынтымақтастыққа үйретеді. Бірлесіп жұмыс жасау барысында әрбір қатысушының пікірін тыңдап, бір-бірінің тәжірибесінен сабақ алу мүмкіндігі туады. Мұның бәрі экологиялық ой-өрісті кеңейтудің, әрбір азаматтың өз ісін бағалай білудің, ортақ мақсатқа жұмыла әрекет етудің маңызды қадамдары. Біз сондай-ақ тұрғындарға экологияның маңыздылығын түсіндіруге ерекше мән береміз. Акция барысында жастар мен еріктілер тек қоқыс жинамай, тұрғындарға экологиялық мәдениетті насихаттап, қоршаған ортаны қорғауға қатысу жолдарын түсіндіреді. Бұл іс-шара арқылы әрбір қала тұрғыны өз іс-әрекетіне назар аударып, шағын қадам арқылы үлкен өзгерістерге үлес қосуға мүмкіндік алады. Экологиялық сана қалыптасқан қоғамда әрбір адамның табиғатқа деген жанашырлық көзқарасы жоғары болады. Мектеп оқушыларымен жұмыс жасау біздің басты назарда. Оқушыларға арнайы дәрістер өткізіліп, экологиялық мәдениетті қалыптастыру жолдары көрсетіледі. Оқушылар топ-топқа бөлініп, қоршаған ортаны қорғау жөніндегі ұсыныстарын ортаға салады. Бұл арқылы олар өз пікірін ашық айтуға, логикалық ойлауға және әрбір идеяның қоршаған ортаға әсерін бағалауға үйренеді. Біз үшін бұл тек экологиялық тәрбие емес, жас ұрпақты қоғамға белсенді қатысуға, жауапкершілік сезімін дамытуға баулу болып табылады. Алдағы уақытта да «Таза Қазақстан» акциясы тұрақты түрде ұйымдастырылып, қаланың әр ауданы, әр шағын ауданы қамтылмақ. Біз тұрғындардың белсенділігін арттыру, қоғамдық сананы қалыптастыру және қала экологиясын жақсарту бағытында жүйелі жұмыстар жүргіземіз. Экологиялық мәдениет қалыптасқан қоғамда әрбір адам өз ауласын, өз көшесін таза ұстау қажеттілігін терең түсінеді. Бұл тек санитарлық тазалық емес, сонымен қатар азаматтық жауапкершілік пен ортақ мәдениеттің көрінісі болып табылады. Қоршаған ортаны қорғау – болашақ ұрпақ алдындағы басты міндет. Біз жастар мен тұрғындарды біріктіріп, қоғамда қоршаған ортаға жанашырлық пен қамқорлық сезімін арттыруға ат салысып отырмыз. Әрбір шағын қадам – үлкен өзгерістің бастауы. Біз «Таза Қазақстан» бағдарламасы арқылы қаламызды жасыл, таза және жайлы қалаға айналдыруға ұмтыламыз. Осы бағыттағы жұмыстар алдағы уақытта да жалғасын табады және экологиялық мәдениетті қалыптастырудағы маңызды рөл атқарады», – деді Жансерік Жұман сөзін қорытындылай отырып.

Жалпы алғанда, Шымкент қаласында «Таза Қазақстан» бағдарламасы аясында өткізілген экологиялық акциялар қаланың санитарлық жағдайын жақсартумен қатар, қоғамдық сананы қалыптастыруда маңызды рөл атқарып келеді. Бұл бастама арқылы тұрғындар тазалықтың уақытша науқан емес, күнделікті өмір салтына айналуы тиіс екенін терең түсіне бастады. Экологиялық мәдениет қалыптасқан қоғамда қоршаған ортаға деген ұқыптылық, табиғатқа жанашырлық пен жауапкершілік жоғары болады.

Шымкент қаласында «Таза Қазақстан» экологиялық акциясы алдағы уақытта да өз жалғасын тауып, қаланың барлық аудандарын қамтитын болады. Бұл бастама қала тұрғындарының экологиялық сауаттылығын арттырып, жасыл әрі таза қаланы қалыптастыруға елеулі үлес қоспақ. Қоршаған ортаны қорғау болашақ ұрпақ алдындағы ортақ міндет. Ал сол міндетті бірлесе атқару  бүгінгі қоғамның басты мақсаты.

Аида ӨТЕП